IPB-vliegen, hoe werkt dat?

Mijn vriend werkt ruim tien jaar als steward bij een luchtvaartmaatschappij. Als personeel krijgt hij ‘flight benefits’. En dat is een leuke bijkomstigheid voor hem, familie en vrienden, want voor weinig geld kunnen we zo naar veel verre bestemmingen vliegen. Dit mooie voordeel heet de IPB-regeling, dat staat voor Indien Plaats Beschikbaar. Het is niet gratis zoals veel mensen denken, maar wel veel goedkoper. Voor een paar honderd euro vraag je een ticket aan naar een bestemming, maar je kunt alleen vliegen als er plaats op de vlucht beschikbaar is. Daarom is IPB'en best spannend, want je weet vaak tot vlak voor vertrek niet of je mee komt.

Beste tijd
Als IPB'er sta je standby op een vlucht en het ligt aan het personeelsnummer hoeveel prioriteit je hebt op de wachtlijst. Hoe hoger de senioriteit, hoe beter de kans om een stoel te krijgen.  Je kunt de beschikbaarheid van je gewenste vlucht van tevoren inzien. Als deze nog genoeg open stoelen aangeeft, dan kun je met een geruster hart naar Schiphol vertrekken. Toch moet je wel voorbereid zijn op een teleurstelling bij de gate. Dan moet je weer huiswaarts keren, om het dan de volgende dag weer te proberen. Populaire bestemmingen zoals New York, Kuala Lumpur, Curaçao en Kaapstad zijn geliefd voor IPB-vliegen, dus bij deze vluchten is het dus een grote uitdaging om mee te mogen. Ik weet dat ik deze bestemmingen op piekdagen beter kan vermijden. Daarom probeer ik op deze manier te reizen op doordeweekse dagen buiten de vakanties, dan gaat het meestal goed.

Spannend of zenuwslopend
De afgelopen jaren hebben we zo al meerdere keren voor een zachte prijs naar een verre bestemming kunnen reizen. Ook ben ik een paar keer per jaar met mijn vriend mee geweest op een vlucht als hij daar aan het werk was. Omdat hij op sommige bestemmingen een paar dagen vrij is, is het zo een minivakantie. Wellicht is het verblijf een stuk korter dan een normale vakantie, het is geweldig om er even naartoe te kunnen. En als je ingesteld bent op onzekerheid, dan is IPB'en ontzettend leuk. Zo niet, dan vind je het zenuwslopend. Er is altijd die kleine spanning of je mee kan. Bij het inchecken krijg je namelijk nog geen stoelnummer, maar je mag meestal wel doorlopen naar de gate. Eenmaal daar moet je je instapkaart aan het grondpersoneel afgeven. Als de vlucht er goed voor staat, dan krijg je meteen een stoelnummer. Als het vrij vol is, dan moet je wachten tot je wordt omgeroepen. En dat gebeurt soms pas als bijna alle andere passagiers zijn ingestapt. Dan komt het moment van de waarheid en de andere IBP'ers hangen ook als aasgieren rond  bij de balie, wachtend op een stoel. Op dat moment zijn zij grote concurrenten, vooral als zij meer senioriteit hebben. Als er inderdaad nog stoelen open blijken te zijn, krijg je een stoelnummer en mag je aan boord stappen. Als de vlucht vol is, dan kun je soms evengoed mee, maar dan op de klapbank. Dat is een van de ruststoelen van het cabinepersoneel. Als je hierop twaalf uur moeten zitten, dan is Economy Class een wel stuk luxer. Maar je mag evengoed niet klagen, he? Want je bent immers mee. Als je veel geluk hebt, dan mag je Business Class reizen. Dat hangt wel af van beschikbare stoelen, of de purser erachter staat en of je daarvoor netjes bent gekleed. Want in spijkerbroek en afgetrapte gympjes kun je beter niet IBP'en, tenzij je niet in Business Class wilt reizen. En wie wil dat nou niet?

De lucht in
Als je dan het geluk hebt om aan boord te stappen, dan heb je eigenlijk nog steeds geen garantie dat je ook daadwerkelijk meereist, vooral als de vlucht stampvol zit. Want een ontbrekende passagier kan alsnog komen opdagen en dan mag jij van boord af. Als IPB'er heb je geen rechten, want je hebt maar een fractie van de normale ticketprijs betaald. De vol betalende passagiers gaan altijd voor jou. Als de vlucht vetraagd of geannuleerd is, dan krijg je geen maaltijd- of hotelbon of andere vergoeding. Je hebt immers geen rechten.

Kerst in China
Afgelopen kerstvakantie mocht ik weer met mijn vriend mee op een van zijn  reizen. Deze keer was het naar Chengdu in China. Ik had in de kerstperiode een week vrij en zo konden we samen de kerst doorbrengen. Omdat de kerstvakantie razenddruk is, ging ik er ook vanuit dat ik de kerst thuis zou doorbrengen, de vlucht was namelijk behoorlijk vol. Gelukkig mocht ik weer mee en was er nauwelijks stress bij de gate. Zo kon ik mijn vriend aan boord weer begroeten.

Voor hem zijn die lange vluchten en verre bestemmingen een soort routine geworden, maar het is wel bijzonder als iemand van het thuisfront meereist. Als partner kom je als het ware even op zijn werk kijken en leert een aantal van zijn vele collega’s kennen. Zoals altijd was ik niet de enige IPB'er aan boord. Een paar andere bemanningsleden hadden ook een partner, dochter of vriend meegenomen. En dat is leuk, want op de bestemming kun je zo als reisgroep de omgeving bekijken.

Vijfsterren
De hotels waarin de bemanning verblijven zijn niet bepaald armoedig. Omdat je een kamer met een bemanningslid deelt, hoef je hiervoor niet te betalen, hooguit voor het ontbijt. En dat ontbijt is een echt walhalla, een buffet waar je bijna ‘u’ tegen zegt. Als bemanningslid moet je best wat discipline hebben om al dat lekkers in al die hotels te kunnen weerstaan, anders groei je zo uit je uniform. Omdat ik niet vaak in zo’n hotel verblijf ben ik bij het eerste ontbijt zeker drie keer naar het buffet gelopen. En vervolgens zat ik tot het einde van de middag vol, dus de volgende ochtend was mijn ontbijt al een stuk kleiner.

Tours en taalbarrieres
Tijdens ons verblijf hebben we mooie uitstapjes kunnen maken, soms gingen andere bemanningsleden ook mee. We zijn een ochtend naar de Panda Park gegaan om de lokale knuffelberen te bekijken. We hebben ook het beroemde Terracotta Leger in Xi’an bezocht en we hebben een Chinese kookles gevolgd. En al deze tours waren geregeld door een lokale reisagent die bemanningsleden als grootste klant rekent. Het is trouwens niet aan te raden om in China alles zelf te regelen. Het grootste obstakel hierbij is de taalbarrière; er zijn niet veel mensen die Engels spreken of lezen. Wanneer we met de taxi ergens heen gingen, dan moesten we een briefje laten zien waarop de bestemming in het Chinees stond. Een dag zijn we op eigen houtje naar Qing Sheng Mountain gegaan, een park in de bergen waar een Taoïstisch kloostercomplex lag. Dat lag 70 kilometer buiten Chengdu en daarvoor moesten we vanuit het hotel de metro pakken, dan de trein en vervolgens een taxi om de berg te bereiken. Dat is ons allemaal gelukt met behulp van allerlei briefjes met instructies in het Chinees: één om kaartjes te kopen voor de trein, één voor de taxi naar de berg, één voor de taxi terug naar de trein, etc. Als niemand Engels spreekt, dan ben je heel bij met zulke briefjes!

Het vliegt voorbij
Na vijf volle dagen en vele Chinese noodles, sweet and sour pork en groene thee verder moesten we ons melden voor de vlucht terug naar Amsterdam. Deze vlucht was half leeg, dus het was makkelijk om mee te kunnen. Het was een korte, maar mooie reis. Ik heb zo even de sfeer en cultuur van China kunnen opsnuiven. Ik weet nu dat dit land veel schoner en meer ontwikkeld is dan ik dacht. Het verschil tussen arm en rijk is hier duidelijk zichtbaar en vrijwel niemand is werkloos. Zo zijn er zelfs mensen die de vangrails langs de snelwegen schoonmaken. De verkeersituaties waren soms wel huiveringwekkend, want ze rijden daar als gekken. Als voetganger kun je zo overhoop gereden worden. Ook houdt men daar van veelvuldig rochelen en tuffen op straat, maar zo hebben wij ook onze eigenaardige gewoontes. De uitspraak ‘lands wijs, lands eer’ gaat hier ook zeker op. Zodra ik weer de kans krijg om mee te gaan naar een bestemming, dan pak ik die weer graag aan. Ik hoop dat mijn vriend hier nog lang mag blijven werken!

Wil je ook zo reizen? Zorg dan dat je iemand goed kent die in de luchtvaart werkt, wie weet of je een keer mee kunt..